Ergens sinds Covid is de tendens in de overdrive gegaan dat reizen een beetje ‘not done’ is. Vooral vliegen. Of een beetje? De ‘flygskam’ is vlieg-nijd geworden, alsof je aan boord stapt van een lekkende Exxon Valdez met vleugels. Je moet de trein maar nemen, of in je achtertuin gaan zitten. Terug naar de trekschuit.
De kritiek komt als eerste vanuit de milieu-activistische hoek. Daar heb ik geen moeite mee, mits niet extreem. Welkom zelfs: indien goed voorbereid is het alleen maar nuttig de dialoog aan te gaan om samen aan een betere wereld te werken. Dat zou alleen veel vaker en iets minder wantrouwend moeten gebeuren. De ene kant wantrouwt de cijfers van de andere en vice versa en beiden hebben waarschijnlijk gelijk.
En dan is er een hele grote groep die zonder kennis van zaken met het dweilorkest meeklapt. Ze hebben ergens wat gelezen, trekken eigen conclusies op een fundament van drijfzand, geven ‘Den Haag’ standaard de schuld, veelal op internet. Zpelink iz faak nied hun bezte kand.
En tot slot is er een vals orkestje waar ik me het meest aan stoor. Populisme, of zelfs keiharde marketing, zeker als dat uit eigen reisbranche komt. In Amsterdam zag ik opeens reclameposters voor verhuurbedrijf ‘Natuurhuisjes’ met als slogan ‘Niet vliegen, wel landen’. Leuk verzonnen en vast een mooi bedrijf, maar een beetje ‘kijk ons eens’. Staat in de voorwaarden dat buitenlandse gasten die per vliegtuig naar Nederland komen, worden geweigerd? Zoiets jeukt een beetje. Hebben al die huisjes wel energielabel A?
Mediamachine
En dan was er in januari weer natuurlijk Miss White Privilege, u weet wel, die met haar mediamachine (er is een hele site met boekingsmogelijkheden voor lezingen, interviewaanvragen et cetera) van zich liet horen. Dat mag. Maar om dan op de website ondernemer.nl een verslag van een recente reisbijeenkomst als volgt samen te vatten: ‘Andere CEO’s, voornamelijk mannen, begonnen onrustig op hun stoel te schuiven. Duidelijk verontrust door mijn stellingname dat elke reis, hoe duurzaam ook, onderaan de streep toch echt een extra belasting voor de aarde is’, begint het best gevaarlijke vingerwijzen, met een ongepast vleugje misandrie en grootheidswaanzin. Had ze, als KLM CEO Marjan Rintel in de zaal had gezeten, deze ondernemer ook als ‘duidelijk verontrust’ neergezet of meteen uitgenodigd voor een lady borrel..?
Het is de toon die de muziek maakt want…‘Natuurlijk vond ik het spannend deze zienswijze op de conferentie te delen, in het besef dat ook Doets Reizen voorlopig een netto vervuiler blijft’. ‘Practice what you preach’ zeggen ze in haar belangrijkste bestemming, waar minimaal 99 procent met het vliegtuig heen gaat, gok ik. Maar, nogmaals, we wonen in een vrij land met vrijheid van meningsuiting. Maar de Nederlandse mainstream media zou echt eens verder moeten kijken voor een echt deskundige mening uit onze branche. Ik weet genoeg namen te bedenken en u waarschijnlijk ook.
Wijsheid
Ik koester vliegen. Het heeft mij meer wijsheid gebracht dan menig college of klasje. Als ik mij opeens in een ver land bevind, met andere geuren, kleuren en gebruiken dan kan ik er nog steeds niet bij dat zoiets kan in een uurtje of wat. Ik ben er een groot gelover in dat reizen de mensheid beter heeft gemaakt. Die discussie wil ik te allen tijde aangaan. En daarom wil ik af van die kort door de bocht vlieghaat.
Het goede en het slechte
Want hoe snel klaag je nog over je fijne bestaan in Nederland als je weet hoe anderen het soms hebben, vooral in verre landen? Medische congressen? Humanitaire hulp? Familiehereniging? Met je kind op reis gaan en laten zien hoe de wereld een beetje in elkaar steekt, het goede en slechte. Nu ik er aan denk…schoolreisjes! De jeugd is er qua kennis van zeer belangrijke en te allen tijde opnieuw te voorkomen historische gebeurtenissen erg slecht aan toe, zo bleek recent. Auswat? Als je de geschiedenisboeken niet gelooft, ga het dan maar met eigen ogen zien.
Waarde
Vliegen is natuurlijk aan duurzame innovatie onderhevig en vernieuwing is absoluut cruciaal. Dat is in een discussie voor nu, nu meteen zelfs. Maar we hebben nuttige, rustige en redelijke uitwisseling van gedachten nodig; geen populisme, geen wantrouw, geen lijm op kunst, geen greenwashing en al helemaal geen polariserend gedrag met nare zwaaiende vingertjes. De luchtvaart heeft zijn waarde allang bewezen. Flygskam? Fuck off. Flygkärlek! Vliegliefde.
